Збирката е подредена во три кохерентни циклуси: „Средби и сеќавања“, „Метаматерија“ и „Замислени светови“. Расказите се запишани во трето и почесто во прво лице, од веродостоен наратор, кој сепак повремено како со сласт да ужива и во неверодостојност, користејќи ја за заводливо да го води читателот низ приказната. […] Речиси сите раскази се сместени во апстрактни временско-просторни координати, кои сепак се некаде во современоста и во урбани средини, а тоа остава впечаток на автобиографичност на расказите. Но, овој пристап (неретко исповедниот тон и одмерената лиричност, кои ни за миг не оддаваат нијанси на патос) може да се гледа како мала, незабележлива и успешно приредена замка, а онаа нежна, спонтана запрашаност помеѓу можноста на автобиографијата и извесноста на фикцијата е само уште една питка одлика на оваа збирка. […] Живко Грозданоски

„Џојсовиот ученик“ од Драго Јанчар е збирка раскази изградени околу ликови вовлечени во значајни историски настани. Насловниот расказ е инспириран од страшната и вистинска животна приказна за Борис Фурлан, млад човек што одел на часови по англиски јазик кај Џејмс Џојс, додека тој предавал на универзитетот во Трст, воведувајќи ги своите студенти во суптилностите на јазикот преку описите на газиена ламба. Додека приказните обработуваат разни теми на различни локации и ситуации, од службено патување во Њујорк до аџилак до Сантијаго де Компостела, наративите споделуваат расположение на опасност и мрачност. Анонимни армии вршат масакри, лекар е опседнат со очите на Ајнштајн… Но, и покрај целата бруталност и смрт, читателот не ја чувствува книгата како мрачно или депресивно четиво. Низ расказите се чувствува и повев на остра смисла за хумор, што ја отвора вратата за нова светлина. Опишан како „сеизмолог на хаотичната историја“, Јанчар се потврдува како еден од водечките словенечки литературни гласови на неговата генерација преку оваа исклучителна збирка кратка фикција.

„Што е дневникот ако не особено: приватно пишување, правено за лична употреба? Таа различна појдовна точка на дневникот го разликува од сите други видови – и тоа колку важен вид! Книжевноста има двојна смисла и двоен корен: се раѓа од чиста, уметничка контемплација, од некористољубив стремеж кон уметноста; но, исто така, е лична пресметка на авторот со луѓето, орудие на неговата борба за духовен бит. Тоа е нешто што созрева во осаменост, творење заради самото творење; но, исто така, е и друштвена работа, свое наметнување на луѓето, уште повеќе, јавно создавање на себеси со помош на луѓето. Произлегува од копнежот по Убавината, Доброто, Вистината; но, исто така е и жед за слава, значење, популарност, триумф. Писателскиот дневник, изразувајќи го другиот, личен аспект на книжевноста, е дополнение на чисто уметничкото дело. И полна слика за творештвото ќе добиеме дури кога ќе го согледаме авторот во овие две димензии: како несебичен, објективен уметник и како човек што се бори за себе меѓу луѓето.“

„Дневник 1953–1958“ е првиот том од двотомните дневнички записи на Витолд Гомбрович. Исклучително дело што нема споредба во полската книжевност и што веќе повеќе од половина век не ја загубило својата актуелност. Од личните превирања на Витолд Гомбрович со целиот свет настанал дневник што ги преминува сите можни граници, што поведува премолчувани теми, на ироничен, циничен и сатиричен начин ги раскажува судбините на авторот, кој во дискусија со себе поведува дијалог како со разни струи што се појавуваат во хуманистиката (егзистенцијализмот, марксизмот, феноменологијата, структурализмот), така и со традицијата на полската култура.

Опус магнум благодарејќи на кој Гомбрович стекнал светско признание.