Романот „Душевен мир“ на класикот Ахмед Хамди Танпинар досега е преведен на 30 јазици ширум светот, и со право, бидејќи неговата универзалност не познава граници. Се работи за првиот роман во турската литература кој дискутира за проблемот на вестернизација на турското општество преку класната совест и непремостливите разлики во неговото суштинско ткиво. Во ова бравурозно дело авторот ги доловува деталите преку колаж од различни ситуации и незаборавни карактери, кои ги доловува до најмалиот психолошки детаљ. Конфликтот на Западот и истокот, традиционалното и новото, индивидуалноста наспроти социјалната одговорност, ова се темите кои се прекршуваат во умот на главниот луик Мумтаз, кој мора со нив да излезе на крај, бидејќи тој е претставник на генерацијата помеѓу. Растејќи со траумите од војната, тој не може да најде соодветни одговори на прашањата од егзистенциална природа ниту во религијата, ниту во љубовта. Токму затоа Танпинар остава отворен крај за да можат читателите барем за момент да бидат вистинските одгатнувачи на фаталната вистина за животот, кој на овој или оној начин крие безброј тајни и искушенија низ кои треба да се помине.
Оливера Ќорвезироска – Престапни години
400,00 денСекој ден од годината е нечиј роденден, именден, празник, Светски ден на „ова или она“. Роденденот на волуменозниот, минуциозно осмислен и (до збор) виртуозно изведен прозен проект на Оливера Ќорвезироска, книгата едноставно наречена Престапни години, е вистински празник за современата македонска микрофикција. Овој „прозен календар“ на Ќорвезироска е вистински читателски деликатес (и во квантитативна и во квалитативна смисла). Пред нас се 366 вибрантни, луцидни и вдахновени куси прози, микрофикции, кои осцилираат меѓу кус расказ, дневнички запис, микроесеј, цртичка, прозен медалјон, прозен фрагмент… Оливера Ќорвезироска е авторка која и во прозните и во книжевно-критичките остварувања му посветува речиси опсесивно (во најубава смисла) внимание на јазикот и како основна алатка на создавањето уметнички светови, но и како нешто што е постојано живо, свето и слоевито. Затоа, еден вид главен јунак во овие куси приказни е токму јазикот (и економијата на јазичниот израз). Во само неколку реченици покрај рефлексиите за проникнувањата меѓу животот и уметноста, еден вид лајтмотив на ракописот е проникнувањето на личната приказна и премрежјата на нашево време. Притоа, формулата и структурата на Престапни години е едноставна: по една куса проза за секој ден од календарот на една престапна година. И во престапните и во „обичните” години, пред нас е книга што секој ден од годината може да ни го претвори во Светски ден на читателските наслади.
Владимир Мартиновски
